Yıllık ücretli izin haklarınızı biliyor musunuz?

Yeni yıla sayılı günler kaldı. Erken rezervasyonlardan yararlanmak isteyenler izin planlarını yapmaya başladı. Ancak izin konusunda bilmediğimiz haklar var. Çalışanların 4857 Sayılı İş Kanunu ve Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği ile düzenlenen hakları nedir?

1 10 ÇALIŞMA YILI VE YAŞINA GÖRE İZİNLER
ÇALIŞMA YILI VE YAŞINA GÖRE İZİNLER

İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az 1 yıl çalışmış olanlara yıllık ücretli izin veriliyor. Çalışma yılına ve yaşa göre değişen izin süreleri şöyle:

  •  1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) kıdemi olan işçilerin en az 14 gün, 5 yıldan çok 15 yıldan az olan işçilerin en az 20 gün,
  •  15 yıl (dahil) ve daha çok olanların ise en az 26 gün izin hakkı bulunuyor.
  • Part-time (yarım gün) çalışmada izinler kısalmıyor. Tam zamanlı çalışanlarla aynı sürede izin hakkı var.
  •  18 yaşından küçükler ve 50 yaşından büyükler 20 günden az izin yapmıyor. Sözleşmelerle bu süreler artırılabiliyor.
  •  Yeraltı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri 4’er gün artırılarak veriliyor.
2 10 Hafta sonu ve bayram dönemi
Hafta sonu ve bayram dönemi

Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili, genel tatil günleri ve bayram tatilleri izin süresinden sayılmıyor. Örnek: 1 haftalık izne çıkan işçinin 3 günlük izni bayrama denk gelirse, izin 4 gün sayılıyor. İşçi 14 günlük yıllık izne ayrıldığında ise bu süreye 2 gün de hafta tatili rastlayacağından, fiilen 16 gün izin kullanılıyor.

3 10 Yıllık izin süresinde başka yerde çalışılabilir mi?
Yıllık izin süresinde başka yerde çalışılabilir mi?

Yıllık ücretli iznini kullanmakta olan işçinin izin süresi içinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir.

4 10 Kullanılmayan yıllık izinler
Kullanılmayan yıllık izinler

Kullanılmayan izinlerin yanması söz konusu değil. Bu izinler bir sonraki yıl ya da başka bir dönemde kullanılabiliyor. Sözleşme feshi durumunda kendisine veya hak sahiplerine izin parası ödeniyor. İşçi kendi ayrıldığında da aynı şekilde parasını alıyor. Kullanılmayan izin ücretleri çalışırken ödenemiyor.

5 10 İzin parası alınamazsa nane yapılmalı?
İzin parası alınamazsa nane yapılmalı?

İşçinin, herhangi bir nedenle işten ayrıldığında hak kazandığı izin sürelerine ilişkin paraları, sözleşmenin sona erdiği tarihteki (son) net veya brüt ücret üzerinden alması gerekiyor. İzin parası alınamazsa önce arabulucuya başvurulmalı. Anlaşma sağlanamazsa yargı yolu açık. Yıllık ücretli izin parasında, diğer işçi alacaklarında olduğu gibi 5 yıllık zamanaşımı uygulanıyor.

6 10 Memurlarda izin
Memurlarda izin

1 yıldan 10 yıla kadar (10 yıl dahil) kıdemi olan memurun izni 20 gün, 10 yıldan fazla kıdemi olanların 30 gün. Bir önceki yıldan devreden izin süresinin, mutlaka devrettiği yıl içinde kullanılması gerekiyor. Bu şekilde devreden ve kullanılamayan izin süresi müteakip yıla devredilemiyor.

7 10 Mazeret izinleri yıllık izinden kesilir mi?
Mazeret izinleri yıllık izinden kesilir mi?

İster ücretli olsun isterse ücretsiz, yıl içinde alınan mazeret izinleri ya da raporlu olunan süreler işveren tarafından yıllık izin hakkından mahsup edilemiyor.

8 10 Yıllık izin en az 10 gün olmalı
Yıllık izin en az 10 gün olmalı

Esas olan yıllık izinlerin bütün olarak kullandırılması. Yıllık iznin tamamı kullandırılacaksa iznin ne zaman ve şekilde olacağı kararı işverene ait. Ancak işveren yıllık izni parçalara bölmek istiyorsa, işçiden onay almak zorunda. Bu durumda çalışan bölünen iznini, kendisine uyan zamanda kullanma hakkına sahip. Bölündüğünde de iznin bir parçası 10 günden az olamıyor.

9 10 Uzağa gideceklere yol izni
Uzağa gideceklere yol izni

Yıllık iznin işyerinin kurulu olduğu yerden başka bir yerde geçirilmesi durumunda, bunun belgelenmesi ve talep edilmesi halinde işveren, işçiye 4 güne kadar yol izni vermek zorunda. Ancak bu izin ücretsiz izin niteliğinde olur. Normalde yasal yıllık izinlerde geçen sürenin ücretini işveren öder. Bu dönemin sigorta primi de yatırılır.

10 10 İhbar süresi izin süresinden kesilir mi?
İhbar süresi izin süresinden kesilir mi?

İşveren iş akdini feshederken ihbar tazminatı ödememek için ihbar süresi kadar önceden bildirim yapıyor. Bu süre, 6 aydan az çalışan işçi için 2 hafta, 6 aydan 1.5 yıla kadar olan işçi için 4 hafta, 1.5 yıldan üç yıla kadar olan işçi için 6 hafta, 3 yıldan fazla olan işçi için 8 haftadır. İhbar süresince günde 2 saatten az olmamak üzere iş arama izni de verilmeli. İhbar süresi ve iş arama izinleri yıllık izinden düşülemiyor.

Yorumlar
Kalan Karakter 800