Dürtüsel ve kompulsif alışverişin arkasındaki gerçekler neler?

Dürtüsel alışveriş ve kompulsif alışveriş, pişmanlık duygularına ve finansal zorluklara yol açabilecek alışveriş davranışlarını tanımlar. İki terim bazen birbirinin yerine kullanılsa da aynı değildir ve bu tür alışveriş davranışları arasında önemli farklar vardır.

Bu makalede dürtüsel ve kompulsif alışverişin nasıl tanımlandığını ve her bir satın alma davranışının belirtilerini tartışacağız. Ayrıca, bu sorunlara neden olan şeyleri ve insanların alışverişlerini yönetebilmeleri için atabilecekleri adımları anlatacağız.

Dürtüsel Alışveriş Nedir?

Dürtüsel alışveriş, bir kişinin satın almayı planlamadığı ürünleri satın almayı içerir. Genellikle beklenmedik bir şekilde "kaçırılmaması gereken" bir indirimden veya aniden vazgeçilemeyecek kadar çekici olan öğelerle karşılaşılır.

Bazen bu dürtüsel satın almalar, bütçeleri dahilinde kalırlarsa oldukça zararsız olabilir. Ne yazık ki, bazen de bu dürtüsel satın almalar, kişinin bütçesine zarar verebilecek maliyetli harcama çılgınlığına neden olabilir.

Dürtüsel Alışverişin Belirtileri

Dürtüsel alışveriş, çoğu insanın zaman zaman başına gelen bir şey. İşte dürtüsel alışverişin sinyalleri:

Bir insanın yapabileceğinden daha fazla para harcamak
Dürtüsel satın almaları tetikleyen mağazalara girmek
Anında tatmin duygusuna yol açan plansız satın almalar
Bir kişinin satın aldığına pişman olduğu anlık satın almalar

Kompulsif Alışveriş Nedir?

Öte yandan, kompulsif alışveriş amaçlanandan daha fazlasını harcamaktan daha fazlası. Birçoğu ihtiyaç duyulmayan ürünleri satın almak için zorunlu bir ihtiyaç içerir. Kompulsif alışveriş yapan insanlar bunu ruh hallerini iyileştirmek, benlik imajını geliştirmek, sosyal destek almak ve stresle başa çıkmak için yaparlar.

Kompulsif Alışveriş Belirtileri

Alışveriş, herkesin bir dereceye kadar yapması gereken bir aktivite olduğundan, alışverişin ne zaman kompulsif satın alma sınırını aştığını söylemek zor olabilir. Birçok insan alışveriş yapmayı ve hatta gereğinden fazla harcamayı sever, ancak bu onların zorunlu davranışlarda bulundukları anlamına gelmez.

Kompulsif alışverişin sinyallerinden bazıları şunlardır:

Düşen finansal sağlık veya yüksek miktarda kredi kartı borcu
Çok fazla harcama veya alışveriş nedeniyle sıkıntılı ilişkiler
Alışverişi veya harcanan tutarı gizleme
Alışveriş çılgınlığı sırasında kontrolü kaybetmek
Önceki alışveriş çılgınlığı hakkında suçluluk duymamak için alışveriş yapmak
Duygusal açlık hissini gidermek için alışveriş
Bir kişinin karşılayabileceğinden fazlasını harcamak

Dürtüsel ve Kompulsif Alışverişin Nedenleri

Dürtüsel ve kompulsif alışveriş, genellikle insanların planlı veya plansız alışveriş yaptıklarında hissettikleri zevkli hislerden kaynaklanır. Alışveriş eylemi beyinde endorfin ve dopamin salgılayarak güzel hisler yaratır. Bu da insanların bu duyguları yeniden deneyimlemek için aynı davranışlarda bulunmaya mecbur hissetmelerine neden olabilir.

İnsanların dürtüsel veya dürtüsel satın alma yapmasının bazı nedenleri:

İndirimdeki ürünleri satın alma ihtiyacı hissederler.
Satın alırlar, pişman olurlar ve aldıkları ürünleri iade ederler.
Duygusal sıkıntı duygularını hafifletmeye yardımcı olmak için alışveriş yaparlar.
Kusursuz zevke sahip sofistike bir insan olarak kendi imajını korumak için alışveriş yaparlar.
Her zaman mutlu hissetmek için sahip olmaları gerektiğini düşündükleri belirli eşyaların peşindedirler. 
Dürtüsel alışveriş genellikle anlık duygulardan kaynaklanırken, kompulsif alışveriş zevk arama ve sıkıntı duygularını giderme ihtiyacından kaynaklanır.
Kompulsif alışveriş yapan bir kişi, alışveriş deneyimini kaygı gibi rahatsız edici içsel duygulardan kaçınmanın veya rahatlatmanın bir yolu olarak planlar.
Kompulsif alışverişin, anlık alışverişe göre olumsuz sonuçlara yol açması daha olası. Bu tür etkiler arasında maddi zorluklarla karşılaşmak, aile üyeleriyle tartışmak ve iş hayatında sorunlar yaşamak da sayılabilir.

Peki bu anlık alışveriş duygularının üstesinden nasıl gelinir?

Alışveriş davranışınızın hayatınızda sorunlara neden olduğunu düşünüyorsanız, alışveriş davranışlarınızı kontrol altına almanıza yardımcı olacak bazı stratejiler kullanabilirsiniz.

Harcama alışkanlıklarınıza dikkat edin: Bütçenizi takip edin, böylece paranızın her ay nereye gittiğini görebilirsiniz. Belirli ürünlere aşırı harcama yaptığınızı veya çok fazla dürtüsel alışveriş yaptığınızı fark ederseniz, harcama alışkanlıklarınızı değiştirmek için adımlar atabilirsiniz.

Bütçe belirleyin: Bütçe oluşturun ve farklı harcamalar için ne kadar harcamak istediğinizi planlayın. Bazen, anlamsız veya dürtüsel satın alımlar için kendinize biraz boşluk bırakırsanız, anlık satın almalarınızı kontrol etmek daha kolay olur.

Nakit ödeyin: Kredi kartı kullanmak fazla harcama yapmayı kolaylaştırabilir. Bunun yerine, satın alımlarınızın banka hesabınızı nasıl etkilediğini tam olarak görebilmek için nakit veya banka kartı kullanabilirsiniz.

10 saniye kuralını uygulayın: Plansız bir satın alma yapma dürtüsüne sahipseniz, ürünü satın almadan önce 10 saniye istek ve ihtiyaç ayrımı yapabilirsiniz. Öğeye ihtiyacınız olup olmadığını düşünmek için kendinize zaman verdiğinizde, öğeyi satın alma dürtüsünün azalmaya başladığını görebilirsiniz.

10 Saniye Kuralı!Bir gün arkadaşlarınızla kahve içmek için evden çıktınız. Hava güzel. Sokakta yürüyorsunuz. Birden yoldaki mağazanın vitrininde bir ayakkabıya takıldı gözünüz. O da ne, yıldırım aşkı sanki!

Etiketler Harcama Alışveriş

Yorumlar