Daha Enerjik Bir Gün İçin Power Nap
Zoom toplantısında gözlerin kapanıyorsa, klavyeye alnını dayayıp mışıl mışıl uyumak istiyorsan ya da beynin “hala yükleniyor…” diyorsa, endişe etme. Çözüm bir fincan daha espressoda değil, adına süslü biçimde “power nap” dediğimiz, sistemi yeniden başlatan 20 dakikalık uykuda olabilir!
Gelişmelerden anında haberdar olmak için Google News'te Paradurumu'na abone olun
Paradurumu'na Google News'te abone olun
Abone OlUyku sağlığının kaliteli ve sağlıklı bir yaşamın en önemli öğelerinden biri olduğu hepimizin malumudur. Uyku, kendiliğinden ve içsel olarak üretilen beyin aktivitesinin yanı sıra hormon seviyelerindeki dalgalanmaları ve kas gevşemesini içerir. Uykunun özlü bir şekilde tanımlanmış belirli bir amacı henüz net değildir, ancak bunun nedeni kısmen uykunun tek bir organı veya diğer izole fiziksel sistemleri değil, tüm fizyolojimizi etkileyen dinamik bir durum olmasıdır.
İnsan yaşam döngüsü boyunca uyku düzeninde önemli gelişimsel değişiklikler meydana gelir. Uyku ve uyanıklık arasındaki geçişlerde, polifazik (aralıklı) uykudan monofazik (kesintisiz) uykuya doğru gelişimsel bir kayma yaşanır.
Çalışmalar, 26-64 yaş arasındaki sağlıklı yetişkinlerin gece başına yaklaşık 7 ila 9 saat uykuya ihtiyaç duyduğunu göstermektedir. 65 yaş üstü yetişkinler ise yaklaşık 7 ila 8 saat uykuya ihtiyaç duyar. Ancak, giderek artan sayıda insan 7 saatten az veya 8 saatten fazla uyumaktadır. Farklı uyku türlerinin olduğu uzun zamandır bilinmektedir. Günlük söylemde "iyi" uyku ve "kötü" uyku, "hafif" uyku ve "derin" uyku gibi kavramlardan bahsedilmektedir; ancak bilim insanları, 20. yüzyılın ikinci yarısına kadar uyku içindeki niteliksel farklılıklara pek dikkat etmemişlerdir. Uyku, eskiden bilim insanları tarafından pasif bir iyileşme hali olarak kavramsallaştırılmıştı.
Öğle Şekerlemesi/ Güç Uykusu (Power Nap)
Günün ortasında bilgisayar ekranına bakarken göz kapakların “uygulama güncellemesi” yapmaya karar veriyorsa, tebrikler! Bir power nap’e hazırsın. Kahvenin bile “ben artık yetişemiyorum” dediği noktada, 20 dakikalık bir şekerleme seni yeniden hayata döndürebilir. Evet, bu kısa uykular sadece kedilere özgü değil — biz insanlar da reboot tuşuna basmayı hak ediyoruz.

Özellikle öğlen, bilhassa yemekten sonra tatlı bir rehavet çöker, göz kapakları kapanmak ister, durumun uygunsa bırakırsın kendini ve 20 dakika sonra gözlerini açtığında mahmurluğun gitmiş, dirilmişsindir.
Çalışmalar, öğle uykusunun ruh halini iyileştirebileceğini, yorgunluğu azaltabileceğini ve uyanıklığı artırabileceğini göstermektedir. Ek araştırmalar, özellikle öğleden sonra erken saatlerde yapıldığında, güç uykusunun kan basıncını düşürmeye ve kalp sağlığını iyileştirmeye yardımcı olabileceğini göstermiştir. Güç uykusu iş performansını da destekleyebilir.
Yetersiz uykudan kaynaklanan yorgunluk, sağlığı, güvenliği ve genel olarak işlevsellik yeteneğini etkileyebilir. Güç uykusu, gece vardiyasında çalışanlar, zaman dilimlerini geçen yolcular, öğrenciler ve yeterli uyku almakta zorlanan herkes dahil olmak üzere uyku yoksunluğu yaşayan herkes için güçlü bir araç olabilir. Gün içinde çok koşturup yorulduğunda, bitkin düştüğünde gücünü geri kazanmak, tazelenmek ve yenilenmek istiyorsan yapman gereken şey belli: Power nap!
Uykusuzken gözlerimiz kapanır durur, enerjimiz yoktur ve verimsizleşiriz. Bu yüzden enerjisiz ve keyifsiz olmak yerine güç toplamayı tercih etmek adına kahveye başvururuz, ama bu bazen işe yaramaz. Çünkü vücudumuzun uykuya ihtiyacı vardır ve dolayısıyla uyumamız gerekir. Eğer uyumaya zamanın varsa yapmanız gereken şey power nap.
15-30 dakikalık bu öğle uykusu pratiği, vücudumuzun gün ortasında yaşadığı doğal enerji düşüşüne karşı en etkili çözümlerden biridir. Power nap , sadece yorgunluğu gidermekle kalmaz, aynı zamanda beyin fonksiyonlarını optimize ederek günün geri kalanında daha verimli olmamızı sağlar.
Power nap uykusunun 20 dakika olması öneriliyor. Bu süreçte derin uykuya, yani REM evresine geçilmediğinden uyanmak zor olmuyor ve uyanınca kendini sersem gibi hissetmek yerine, oldukça enerjik, yenilenmiş ve çok daha verimli bir şekilde güne devam ederken buluyorsun.
Aklınızda kalması gereken husus 20 dakikayı aşıp 90 dakikaya kadar çıkmayan 30-60 dakikalık bir power nap kendini uyuşuk ve sersem hissetmene neden olabilir. Ayrıca bu durum gece uykunu da etkiler ve uyku döngünü bozabilirsin. Bu yüzden power nap yapmadan önce alarm kurmanda fayda olabilir.
Power Nap yapmanın faydaları
- Beynin kısa süreli bellekte depolanmış gereksiz bilgilerden kurtulması.
- Yorgunluk azalması
- Kas hafızasının gelişmesine katkı
- Daha dinlenmiş ve dinç hissetme
- Beynin daha hızlı ve daha doğru çalışması
- Yaşam enerjin ve yaratıcılığın artması
- Performans ve dikkat seviyenin artması
- Vardiyalı çalışanlar için gelişmiş performans ve güvenlik
Power Nap, herkese, her yaşa uygundur∗.
∗: Uyku problemlerin veya uyku apnesi gibi bir sorunun varsa power nap senin için ideal olmayabilir.
14 Kasım 2025
Suadiye