SGK'dan Erken Emeklilik Karar: Milyonları İlgilendiriyor! Kimler Kapsam Dışı Kaldı?

Gelişmelerden anında haberdar olmak için Google News'te Paradurumu'na abone olun

Paradurumu'na Google News'te abone olun

Abone Ol

SGK'nın yayımladığı 98 sayfalık detaylı meslek kodu listesi, 47-48-49-50-51 yaşlarında avantajlı erken emeklilik bekleyenler için kılavuz niteliğinde. Ancak Mayıs 2025 itibarıyla yürürlüğe giren yeni "Fiili Hizmet Süresi Zammı (FHSZ)" düzenlemesiyle, halk arasında "yıpranma payı" olarak bilinen erken emeklilik hakkı, bazı meslek grupları için müjde niteliği taşırken, bazıları içinse hayal kırıklığı oldu. Artık sadece doğrudan riskli görevleri fiilen yerine getirenler FHSZ'den faydalanabilecek.

Kimler Kapsam Dışı Kaldı?

Eski sistemde, madencilik gibi ağır iş kollarında çalışan ancak işin doğrudan riskine maruz kalmayan çaycı, aşçı, bekçi gibi destek personel de yıpranma payından yararlanabiliyordu. Ancak yeni düzenleme bu duruma son verdi. SGK, bu meslek gruplarının fiilen risk taşımadığı gerekçesiyle kapsam dışına alındığını duyurdu.

FHSZ hakkını kaybeden bazı meslekler şunlar:

• Belediye başkanları
• Bar çalışanları
• Balık toptancıları
• Muhasebeciler
• Uluslararası ticaret uzmanları
• Spor kulübü yöneticileri
• Aşçılar
• Bekçiler
• Çaycılar
• Danışmanlar
• Sekreterler
• Hizmetliler

Yıpranma Payı Devam Eden Meslekler

SGK'nın kararıyla kapsam dışı kalanlar olsa da, işlerinin doğası gereği yüksek risk ve yıpranma içeren meslek grupları FHSZ uygulamasından yararlanmaya devam edecek. Bu meslekler, fiziksel ve psikolojik risklerle doğrudan karşı karşıya kalan ve FHSZ'nin temel amacına uygun bulunan gruplar olarak belirlendi.

Yıpranma payı avantajı devam eden başlıca meslekler:

• Yer altı madenciliği çalışanları (Sadece yer altında fiilen çalışan işçiler)
• Demir-çelik sanayi işçileri
• Asit ve cıva üretiminde görev alanlar
• Sağlık personeli (Doktor, hemşire, ebe vb.)
• Emniyet, jandarma, sahil güvenlik ve MİT mensupları
• Gazeteciler ve TRT çalışanları
• İtfaiyeciler
• Ceza infaz kurumu personelleri
• Türk Silahlı Kuvvetleri personeli

FHSZ Nedir ve Nasıl Çalışır?

Fiili Hizmet Süresi Zammı (FHSZ), ya da bilinen adıyla "yıpranma payı," tehlikeli ve yıpratıcı işlerde çalışanların daha erken emekli olmasını sağlayan önemli bir düzenlemedir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında yer alan bu sistem, bazı mesleklerde her 360 güne karşılık 60 ila 90 gün, yer altı gibi yüksek riskli işlerde ise 180 güne kadar ek prim günü kazandırır. Ancak bu ek sürenin emeklilik yaşına etkisi en fazla 3 yıl ile sınırlıdır. Ayrıca çalışanın bu işlerde en az 3600 gün prim ödemesi gerekmektedir.

Meslek Kodu Bildirimi Artık Kritik!

SGK, bu yeni düzenlemeyle birlikte işverenlerin çalışanlarını bildirdikleri meslek kodlarını çok daha sıkı takip edecek. FHSZ kapsamına girmeyen bir kodla yapılan bildirimler, sistem tarafından otomatik olarak reddedilecek. Bu durum, işverenlerin doğru meslek kodu bildiriminin önemini bir kez daha ortaya koyuyor. Nisan 2025'e ait hizmet bildirimlerinin yapıldığı Mayıs ayı itibarıyla resmen uygulamaya alınan bu sistem, hatalı bildirimlerde hata mesajıyla geri dönecek ve işleme alınmayacak.

Hatalı Bildirimler İçin Düzeltme İmkanı

SGK, yeni düzenlemede mağduriyet yaşanmaması adına bir düzeltme mekanizması da oluşturdu. Gerçekte riskli bir işte çalışan ancak yanlış meslek koduyla bildirilen kişiler için işverenler, bağlı bulundukları sosyal güvenlik merkezlerine başvurarak durumu belgeleyebilecek. SGK'nın incelemesi sonucu uygun bulunan başvurularda fiili hizmet süresi zammı hakkı geri kazandırılabilecek.

Bu yeni düzenleme, Türkiye'deki çalışma hayatında önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor. Erken emeklilik planları yapan veya yıpranma payı avantajından faydalanmayı düşünen tüm çalışanların, kendi meslek kodlarını ve bu yeni kararın kendilerini nasıl etkilediğini detaylıca araştırması büyük önem taşıyor.