NASA, Ay'da depremleri ölçecek
NASA'nın Artemis 3 misyonu kapsamında görev yapacak astronotlar, Ay'ın güney kutbuna bir deprem tespit cihazı yerleştirecekler. Bu cihaz, Ay'da uzun vadeli insan varlığı için hazırlık görevi görecek.
Ay İzleme ve Araştırma İstasyonu (AİAİ), NASA'nın 2026'da
"Artemis 3" misyonu kapsamında Ay'a insan indirme kararları
arasında ilk üçe giren kritik yüklerden biri olarak seçildi. Bu
yük, Artemis 3 astronotlarının Ay'ın güney kutbunun çevresinde yer
alan bölgelerdeki yer hareketlerini sürekli olarak izlemelerini
sağlayacak.
NASA'nın açıklamasına göre, AİAİ'nin Ay yüzeyinde en az üç ay ve
en fazla iki yıl boyunca aktif olması planlanıyor. Bu, Ay'ın
jeofiziksel aktivitelerini uzun süre boyunca sürekli olarak
ölçebilecek olması anlamına geliyor. NASA yetkilileri, "Ay
depremleri, ilk kez Apollo astronotlarının 1969-1972 yılları
arasında görev yaptığı dönemde Ay yüzeyine sismometre
yerleştirmelerinin ardından keşfedildi" dedi.
Ancak, Apollo görevlerinin sismik verileri genellikle Ay'ın ekvatoruna yakın ve Dünya'ya bakan tarafında toplanmıştır. Bu nedenle, güney kutbündeki sismik verilere erişimimiz sınırlıdır. Güney kutbundaki verilerin elde edilmesi, Ay'da uzun vadeli varlık için kritik öneme sahip.
Ay depremleri nasıl olur?
Ay depremleri, Ay ile Dünya arasındaki çekim kuvvetinin yanı
sıra Ay yüzeyindeki sıcaklık değişimlerinden etkilenmektedir.
Gündüzleri 121 santigrat dereceye kadar çıkan sıcaklıklar, geceleri
ise eksi 133 dereceye kadar düşmektedir. Bu büyük sıcaklık
farkları, Ay'ın genişleyip soğuduğunda büzülmesine yol açarak
depremlere neden olur.