Markette, ATM'de Sıra Nasıl Seçilmeli? Feller Paradoksu Nedir?
Yapılan araştırmaya göre ömrümüzün 18 ayını kuyrukta geçiriyoruz. Peki en hızlı kuyruk nasıl seçilir, o kuyruğun akacağı nasıl belli olur?
Markete gidiyoruz kuyruk, bankaya gidiyoruz kuyruk,
ATM'den para çekmeye gidiyoruz kuyruk... Sürekli sıra bekleme
halindeyiz. Bu kuyruğu beklerken de oldukça canımız sıkılıyor.
Bankalar bu kuyrukların önüne geçmek için çeşitli yollar denemeye
başladı bile.
Yapılan araştırmaya göre
ömrümüzün 18 ayını kuyrukta geçiriyoruz. Bu oldukça
fazla bir zaman dilimi. Hele ki, kalabalık bir şehirde
yaşıyorsanız, o kuyruk sırası asla bitmiyor. Bazen acil işiniz olsa
da, kurallar gereği o kuyruğu beklemek zorundasınız. En çok kuyruk
oluşan yerlerin başında ise bankalar ve marketler geliyor.
Önünüzdeki kişinin işlemi bitmediği için sürekli bir bekleme
halindesiniz. Fakat bankalar bunun için çeşitli yollar deniyor.
Bunlardan biri kartla sıra almak. Bankaya gittiğiniz zaman kendi
kartınızla sıra alırsanız size daha çabuk sıra gelecek. Bankada
kuyruk beklemek istemiyorsanız, bir diğer yöntem de yapacağınız
işlemi doğru seçmek. Eğer gişede işleminiz yok ve kredinizle ilgili
bir sorunu halletmeye çalışıyorsanız bazı bankalar size sıra
beklememe seçeneği sunuyor. Aynı zamanda mobil işlem
seçeneği sıra beklemenizi engelliyor. Banka tamam ama peki markette
ne yapacağız?
Marketlerde epey zaman geçiriyoruz. Özellikle haftalık alışverişe
çıktığımız zaman bütün eksikleri almaya çalışıyoruz. Genellikle 10
- 11 arası daha sakin olan marketler akşama doğru adeta bir insan
yığını oluyor. Yani alışveriş yapmak istiyorsanız öncelikle sabah
saatlerini tercih edebilirsiniz. Herkesin sabah alışveriş yapma
gibi bir şansı olmuyor. Eğer market alışverişiniz iş çıkışı saatine
denk gelirse işte o zaman sırayı gözden çıkarmanız gerekiyor.
Elde edilen verilere göre genellikle kadın çalışanlar
işlerini daha hızlı yapıyor. Bu da sıranın daha hızlı
akmasına neden oluyor.
Türkiye'de ve dünya genelinde sağ elini kullananların sayısı fazla. Sağ elini kullananlar alışveriş sırasında sürekli sağ taraftan sıraya girmeyi tercih ediyor. Siz sol tarafa yönelebilirsiniz. Bunlar sadece kuyrukla basit bir şekilde başa çıkma formülünüz. Fakat hangi sıraya girerseniz girin sıra sürekli bitmeyecek ve girmediğiniz sıra akacak gibi gelir. Yaşadığınız duygunun bir adı var. O da Feller paradoksu.
Feller paradoksuna göre sıranın bitmemesinin nedeni
kapıldığınız yanılgı. Şöyle örnek vererek açıklayalım:
Kendinizi bir işlem sırasında hayal edin ve 2 seçeneğiniz olsun. Bu
işlem sıraları eşit derecede dağılıyor. Birinci bölümde yapılan
işle 0-5 dakika arası ikinci bölümde yapılan işlem 10-20 dakika
arasında sürüyor. Yani bu işlemlerim ortalama yapılış süresi 8.75
dakika. İşlem sırasındaki 0 dakika geçerli olmadığı için bir önceki
müşteri ya 5 dakikayı ya 10 dakikayı ya da 20 dakikayı
kullanıyor. Bu da ilk ortalama olan 8.75 dakikadan daha fazla
bekleme süresi anlamına geliyor. Aslında, aynı durumla
karşılaştığınız üç seferden ikisinde, önünüzdeki müşteri 10 ya da
20 dakika hizmet alıyor. İşte bu durumdan dolayı sıra hiç
bitmeyecekmiş gibi görünüyor. Hele ki, aceleniz varsa o sıra size
bir ömür bile gelebilir…