Finans

1 Gün ve 15 Sene... Bugün Finansal Okuryazarlık Günü

Geçtiğimiz günlerde Resmi Gazete'de yayımlanan genelgeye göre 22 Mayıs artık ülkemizde "Finansal Okuryazarlık Günü" ilan edildi. Özlem Denizmen'in bu özel güne dair Posta Gazetesi'nde kaleme aldığı yazısı...

Birkaç gün önce 22 Mayıs, Cumhurbaşkanımız Tayyip Erdoğan tarafından Türkiye’de Finansal Okuryazarlık Günü olarak ilan edildi. Bugün ilk sene, ilk kutlama. Büyük olay. Neden? Bu özel günde siz sevgili POSTA takipçilerimle, ülkemizde finansal okuryazarlık kavramını yaymak için benimle bu yolda emek veren dev bir kadro ile geçen 15 yıllık emeğin hikayesini paylaşmak istiyorum. Çok mutluyum, gururluyum.



NASIL BAŞLADI?

YIL 2010

Nisan ayıydı. Sermaye Piyasası Kurumu’na (SPK) gittim. Yanımda bir dosya, içinde yeni ve dünya çapında önemli bir kavram: ‘Finansal Okuryazarlık’. O zamanlar bu terimi duymuş kişi pek yoktu. 17 yaşımdan beri ailemden para almayarak yurtdışında büyümüştüm. Şanslıydım, doğru yönlendirilmiştim. Peki ya ülkemin insanının durumu nasıldı? Bir baktım çevremdeki herkes bana bütçe, borç, birikim, yatırım ile ilgili bir şey soruyordu. Ben de yurtdışından öğrendiklerimi paylaşıyordum. Onlara yol gösteren sistemler kurulması gerekiyordu. Kalbim çarpıyor, ülkeme faydalı bir şey başlatmak istiyordum.

PATRON NE DİYECEK?

Evli, mutlu, çocukluydum. Önemli de bir görevim vardı. Doğuş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk’le çok yakın çalışırken, “Ben buna baş koydum” dediğimde ne diyecekti? Korkarak açtım konuyu... “Özlem, memleketimiz ne kadar ileride, biz de ilerideyiz. Yürü, arkandayım” dedi. Ağlamıştım sevinçten. Bu işe baş koymuştum. Çünkü biliyordum; finansal bilgi, beceri yalnızca bankacıya, borsacıya, ekonomiste ait olmamalı. Ev kadını, öğrenci, çalışan, emekli... Herkes için lazım ve herkesin hakkıydı. Önce tek başıma başlasam da, o gün bugündür, tam 15 yıldır ülkemizde finansal okuryazarlık kavramını tanıtmak ve artırmak için dev bir kadroyla çalışıyoruz. Allah hepsinden razı olsun.

GAZETE, TELEVİZYON RADYO, SEMİNERLER

İlk önce sesimi duyurmalıydım. Finansal okuryazarlık nedir, tüm Türkiye’ye anlatmalıydım. Televizyonda başladım (ayna karşısında saatlerce provalardan sonra), radyo ile devam ettim. 100 bin kişiden fazla kadın ve gence seminer verdim. Konuşması ayıp, dokunması mahrem olan bir konuyu açıkça konuşmak deyince “Olmaz” dediler, “Kimse derdini aktarmaz” dediler... Ama oldu... Hem de nasıl oldu... 15 senedir de oluyor...

İLK POSTA GAZETESİ’NDE

Lakin; ‘söz uçar, yazı kalır’ derler. Yazmalıydım, hem de her hafta. Tek hedefim vardı. Türkiye’nin her köşesine ulaşan ve kalpleri fethetmiş POSTA Gazetesi’nde yazmak için 7 ay boyunca pes etmeden ısrarcı oldum. Ve ilk yazım tam sayfa yayımlandı. Bu sayfa 14 seneyi geçti ve her perşembe günü en büyük heyecanım sizlersiniz. Dönemin Genel Yayın Yönetmeni Rıfat Ababay’a, şimdiki Genel Yayın Yönetmeni Emre İskeçeli’ye ve tüm POSTA ailesine bana bu şansı verdikleri için tekrar teşekkür ediyorum.

KİTAPLAR YETMEZ...

‘Cebinde Mucize Yarat’, ‘Kartlarınla Mucize Yarat’, ‘Bolluk Bereket İçin Yer Aç’ adlı üç kitap çıkardım. Ama yetmezdi. Benim gibi kitap yazanlar, medyada yer alanlar, eğitim verenler, konuyu sahiplenenler çoğalmalıydı. Bu da yetmezdi. Kamu bu konuyu sahiplenmeliydi ki sürdürülebilir olsun.

FODER Başkanı Zekeriya Öztürk

FİNANSAL OKURYAZARLIK VE ERİŞİM DERNEĞİ

Sürekli Ankara’daydım. Devletimizin farklı kurumlarını ziyaret ediyor, sürdürülebilir bir finansal okuryazarlık ekosistemi için kamu platformlarına tanıtmaya çalışıyordum. Dernek kurup konuyu ve kavramı sivil toplum kuruluşuna çevirme vakti gelmişti. 2012 yılında Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği’ni (FODER) kurduk. Müthiş kurucu ekip, yönetim, üyeler, gönüllüler ile FODER’in 7 sene Kurucu Başkanlığını yürüttüm, halen Danışma Kurulu ve Onursal Başkanı olmaktan şeref duyuyorum. Başta SPK (Sermaye Piyasası Kurulu), BDDK (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu), Milli Eğitim Bakanlığı, Aile Bakanlığı gibi kurumlarımızla ortak çalışmalar yürütülüyor. Tüm yöneticiler her daim destek oldu, oluyor. Bir konuya gerekli ilgi ve alakayı projeler, genelgeler, duyurular ile sahiplenmeleri bana hep bir vatandaş olarak gurur verdi. Şimdi bir hayal gerçek oldu: 22 Mayıs, resmi olarak Finansal Okuryazarlık Günü ilan edildi.

Bu benim için sadece bir tarihten çok daha ötesi.

NEDİR?

Finansal okuryazar olmak:

  • Gündelik hayatta para kararlarını bilinçle almak.
  • Gelir-giderini tanımak.
  • Harcama alışkanlıklarını fark etmek.
  • Birikim-yatırım yapmak, borcunu yönetebilmek.
  • Ve en önemlisi, para ile olan ilişkiyi anlayabilmek.

Finansal okuryazarlığın temelinde öğrenmek, planlamak ve davranmak var. Bilgiyle başlar, hedefle yön bulur, alışkanlıkla kalıcı olur. Finansal okuryazarlık bireysel bir meziyet olduğu kadar, toplumsal bir sorumluluktur da.

GÜÇLÜ AİLE GÜÇLÜ TÜRKİYE

Finansal okuryazarlık, ailede başlar. Çocuğumuza verdiğimiz harçlıktan, sofrada konuştuğumuz para konularına kadar, pek çok davranış finansal hayatımızı şekillendirir. Bir evde finansal okuryazarlık varsa, orada daha az stres, daha çok dayanışma vardır. Finansal kaygı azalır, tasarruf artar, refah büyür.

PEKİ FİNANSAL OKURYAZAR OLMAK İÇİN NEREDEN BAŞLANIR?

  1. KENDİNİ TANI: Harcama alışkanlıklarını kaydet.
  2. GELİR VE GİDERİNİ YAZ: Görmeden yönetilmez.
  3. HEDEF KOY: Tatil, borç kapatma, birikim. Neye ihtiyacın var?
  4. PLAN YAP: Ayıracağın tutar ne? Hangi alanda kısabilirsin?
  5. DİSİPLİN GELİŞTİR: Otomatik birikim, hatırlatmalar kullan.

Ve en önemlisi, bilgiyi davranışa dönüştür. Bilmek başka, yapmak başka.

NEREDE ÖĞRENİLİR?

  • FODER eğitimleri (ücretsiz)
  • Mobil uygulamam Monay (ücretsiz)
  • Banka ve sigorta şirketleri (ücretsiz)
  • Üniversiteler (ücretsiz)
  • Kamu kurumları (ücretsiz)

HER YAŞTAKİLER KATILABİLİR

Finansal okuryazarlık, herkes için, her yaşta öğrenilebilecek bir beceri. Üniversiteli bir gencin de, emekli bir bireyin de, çocuk yetiştiren bir annenin de hayatını kolaylaştırır.

TEŞEKKÜR

Bugün, 22 Mayıs’ta bu kavramın resmi olarak tanınması; büyük bir gelişme. Bu vesileyle, başta devletimiz ve bu alanda katkı sunan herkese kalpten ve tek tek teşekkür ederim. Ve biliyorum ki bu daha başlangıç. Ülkemize hayırlı olması dileğiyle...