Kıyafetlerinizi yıkamadan kaç defa giyebilirsiniz?

TikTok kullanıcısı Allison Delperdang, 10 Ocak’ta üzerinde pijamalarıyla paylaştığı videoda “Ben küçükken, ailem her zaman pijama giydirirdi... Birkaç gece üst üste çünkü kirli değillerdi ve ben bir yetişkin olarak hâlâ giyiyorum” dedi ve takipçilerine şunu sordu: “Yetişkinler olarak hâlâ bunu yapıp yapmadığımızı bilmem gerekiyor, yoksa gerçekten her gece çamaşır yıkamalı mıyım?"

Bu videonun ardından sosyal medyada kıyafetlerin yıkama süresiyle ilgili tartışma başladı. Haftada iki – üç kez yıkayanlar da oldu, “Ayda bir yıkarım” diyenler de oldu. Hiç yıkamadan aylarca giydiklerini de söyleyenler de vardı. Peki uzmanlar bu konuda ne diyor? Kıyafetlerimizi ne kadar aralıklarla yıkamalıyız? 

Uzmanlar, hem pijama hem de diğer giysiler için yanıtın teknik olarak ter seviyesi ve yaşam tarzı gibi kişisel şeylere bağlı olduğunu, ancak birçok insan için daha soyut faktörlerin devreye girebileceğini söylüyor.

New York’taki Memorial Sloan Kettering Kanser Merkezi dermatolog yardımcısı Dr. Anthony Rossi, giysi hijyeniyle ilgili inançlarımızın büyük ölçüde sosyal ve kültürel olduğunu söyledi. Rossi, “İnsanlar aşırı yıkama ve aşırı sterilize etme eğiliminde çünkü özellikle Amerika'da bunların hepsini her zaman yapabilme gibi bir lüksümüz var" dedi.

Tıbbi mikrobiyoloji profesörü Manal Mohammed de özellikle birbirini takip eden günlerde aynı kıyafetleri giymenin ‘karar yorgunluğundan kaçınmakla bağlantılı olduğunu, bu nedenle aynı kıyafetleri giymek her sabah daha az karar ve daha az stres anlamına geldiğini’ söyledi.

Kıyafetleri nadiren yıkamak cilt sorunlarına veya enfeksiyonlara yol açabilir. Çok sık yıkamak da giysilerinize zarar verebilir hatta su, deterjan, elektrik ve zaman gibi kaynakların gereksiz kullanılmasına neden olabilir.

Bir kıyafetin ne zaman yıkanmadan tekrar kullanılabileceğini ve ne zaman yıkanması için çamaşır sepetine atılacağını belirlemenize yardımcı olacak bazı yol gösterici ilkeler:

Tekrar kaç kez giyebileceğinize dair katı ve hızlı bir kural yok, ancak uzmanlar her kullanımdan sonra  yıkanması gereken kıyafetleri şöyle sıralıyor: İç çamaşırı, çorap, tayt, tozluk ve spor kıyafeti.

Bu listeye; lekeli, terli, kokulu veya görünür kirliliğe sahip diğer tüm giysiler de ekleniyor.

Dr. Anthony Rossi, “Günlük aktivitelerden sonra terleriz. Bu, nem ve bu bakterilerin büyüyebileceği bir ortam yaratır. Bakterilerin aşırı büyümesi enfeksiyonlara, mantarlara ve diğer cilt sorunlarına yol açabilir” dedi.

Terden kaynaklanan bakterilere ek olarak, spor salonlarında veya spor ortamlarında giyilen giysiler, bakterilerle temas ederek toplum ve hastane ortamlarında yaygın enfeksiyonlara yol açabilir. Bu enfeksiyonlar, iç dokulara veya kan dolaşımına girerlerse ciddi sorunlara yol açabilir.

Uzmanlar, genellikle yatmadan önce duş alındığında, pek terlenmediğinde ve iç çamaşırı da giyildiğinde pijamanın bir hafta boyunca yıkanmadan giyilebileceğini söylüyor.

Uzmanlar, kaban veya ceket gibi dış kıyafetler ise cilde temas etmediği için genellikle ayda birden fazla yıkanması gerekmediği konusunda birleşiyor.  Eğer her gün kullanıyorsanız, iki haftada bir yıkanabilir.

Çoğu kişi genellikle daha sert ve dayanıklı olan kumaşın korunması için, kot pantolonun yıkanıp yıkanmayacağı ve ne sıklıkta yıkanacağı konusunda farklı düşünüyor. Kot pantolonların terli, kirli veya lekeli değilse, sık sık yıkanmaları gerekmediğini belirten Dr Rossi “Ben kot pantolonumu yıkamıyorum” diyor.

Dr Mohammed de kot pantolonun ayda bir yıkanmasını tavsiye etti, ancak bunun kişinin yaşam tarzına ve çevreye bağlı olduğunu söylüyor.

Bazı insanlar, ertesi gün tekrar giymek için egzersiz kıyafetlerinin asarak ya da makineyle kurumasını sağlıyor. Ancak bunun durumu daha da kötüleştirdiğine dikkat ecen uzmanların görüşü şöyle: “Isı, bakterilerin büyümesine neden olur. Onları sterilize edecek kadar sıcak değil. Gerçekten sabun ve suyla, özellikle sıcak suyla yıkanmalı. Çünkü kiri temizleme ve bakterilerden arındırmaya yardımcı olacak."

Dermatolog Dr. Mount Sinai, ayakkabıların içinde mantarların üremesi için mükemmel bir ortam olduğuna dikkat çekiyor. Bu nedenle ayakkabıları veya en azından iç tabanlıklarını ayda en az bir kez çamaşır makinesinde yıkayın uyarısında bulunuyor.

Pijama, dış giyim, kot pantolon ve diğer giysileri yıkamadan kaç kez giyebileceğiniz, iç giyim veya spor kıyafetleriyle aynı temel prensiplere dayanır. Pantolon ve gömleklerinize kıyafetlerin yıkanma süresi gün boyunca ne kadar terlediğinize bağlı. Pek çok insan tişört giyiyor. Fanila yıkanacak bir şey olsa da üst gömleğin gerçekten yıkanması gerekmediğini söyleyen uzmanlar da var.

Dr. Rossi, iç çamaşırı giymeyenlerin kıyafetlerini tekrar giymeden önce yıkaması gerektiğini, çünkü iç çamaşırının cinsel organın derisine temas ettiğini söylüyor.

Uzmanlar, genellikle yatmadan önce duş alıyorsanız, iç çamaşırı giyiyorsanız ve pijama giyerken çok az terliyorsanız veya hiç terlemiyorsanız, pijamaları yıkamadan bir hafta boyunca giyebilirsiniz. Ancak bunları yapmazsanız, her kullandığınızda yıkamak zorunda kalacaksınız.

Tablo; giysilerinizi ne sıklıkta yıkamanız gerektiği konusunda fikir verecek.

Uzmanlara göre, yıkanmamış bir şeyi tekrar giyip giymemeyi düşünürken kendinize sormanız gereken en önemli sorular şunlar: Kokuyor mu? Egzama, kızarıklık veya cilt lezyonu gibi bir cilt rahatsızlığım var mı? Görünür şekilde kirli mi? Terli misin? Bununla iç çamaşırı giydin mi?