Anne Adayları ve Yeni Anneler İçin Doğum İzni Hakları

Hamileler, yeni anneler, anne olmayı veya evlat edinmeyi planlayanlar buraya! Gebelik sürecinden başlayarak, çalışanın haklarına şöyle bir göz atalım.

Doğum öncesi 8, doğum sonrası 8 hafta olmak kaydıyla raporlu olarak geçecek olan bir doğum izni, akabinde 6 aya kadar ücretsiz izin kullanma hakkı ve sonrasında kısmi ( part-time ) çalışma hakkı oluşmaktadır.

Doğum öncesi 8 haftalık rapor gebeliğin 32'inci haftasında başlar. Ancak doktor onayı ile bu süre 37'inci haftaya kadar uzayabilir. Bu durumda aradaki çalışarak geçen süre doğum sonrası rapora eklenir. Bu süreç SGK onaylı raporlu olarak geçeceğinden işveren açısından bu süre çalışanın SGK’ sının askıda kalacağı süre olacağından ücret ödemesi ve SGK prim ödemeleri yapılmaz. Bu durum aslında tamamen işverenin inisiyatifindedir. Çalışan bu rapor süresi sonunda rapor dönemine ait SGK’ dan ücretini alabilecektir.

Buraya kadar tamam, ya sonra?

Yeni anne, doğum sonrası raporunun sonunda 6 aya kadar ücretsiz izin kullanabilir. Bu süre 6 ayı geçemez, fakat 6 aydan az olabilir. Buna çalışan karar verir. Ücretsiz izni biten yeni anne bebeği 1 ( bir ) yaşını doldurana kadar her gün 1,5 saatlik süt izni kullanacaktır. Süt izni sadece çalışılan günler için geçelidir. Bu konuda tam belirleyici olmamasına rağmen bazı çalışanlar dilekçe ile bu süt iznini süresini haftalık toplayarak bir gün işe gelmeme olarak da kullanabiliyorlar. Burada önemli olan bu çalışanın talebi ve işverenin bu talebi kabul etmesi üzerine olabilir. Taraflar bu konuda dayatmada bulunamaz.

Eee bir de Kısmi Çalışma var…

Doğum sonrası izinlerin bitiminden sonra (doğum raporu, doğum ücretsiz izni, yarım çalışma) mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden aybaşına kadar,  ebeveynlerden biri, ( ki bu çok önemli, kanun sadece anneye değil babaya da hak tanımıştır)  kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilir. Bu talep işveren tarafından karşılanır ve geçerli fesih nedeni sayılmaz.

Kanunun verdiği bu haktan yararlanarak kısmi süreli çalışmaya başlayan çalışan, aynı çocuk için bir daha bu haktan faydalanmamak üzere tam zamanlı çalışmaya dönebilir. Tam zamanlı çalışmaya dönecek olan çalışan, işverene bunu en az bir ay önce yazılı olarak bildirir.

Ebeveynlerden birinin çalışmaması hâlinde, çalışan eş kısmi süreli çalışma talebinde bulunamaz.

Buraya kadar doğum yapan çalışandan bahsettik, peki ya evlat edinen çalışan için durum nasıl olacak?

Evlat edinen çalışana 3 gün ücretli izin verilir. Üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birine veya evlat edinene çocuğun aileye fiilen teslim edildiği tarihten itibaren sekiz hafta analık hâli izni kullandırılır. Kısmi çalışma hakkı aynı şekilde evlat edinen çalışanlara da verilmiştir.

Çocuk sahibi olmadan önce çalışanların kanuni haklarını öğrenmeleri son derece önemlidir. Daha detaylı bilgi için “Analık İzni veya Ücretsiz İzin Sonrası Yapılacak Kısmi Süreli Çalışmalar Hakkında Yönetmelik” okumanızı öneririm.

 Sağlık ve mutlulukla,

Sevgiler…

 Yıllık ücretli izin hakkında son düzenleme haberini okumak için tıklayın.